Zdrowie jest kolorowe! Dlaczego? Dzieje się tak za sprawą substancji biologicznie czynnych, zwanych karotenoidami, zawartych w kolorowych warzywach i owocach.
Czym są karotenoidy? Karotenoidy są substancjami rozpuszczalnymi w tłuszczach, mające barwę żółtą, pomarańczową, czerwoną. Należą do grupy przeciwutleniaczy a ich rola w organizmie jest nieoceniona. Powstrzymują bowiem niszczycielskie działanie wolnych rodników, jedna cząsteczka karotenoidu wychwytuje dwa wolne rodniki- dzięki temu skutecznie walczą z rakiem. Zdolność do wychwytywania wolnych rodników, przekłada się także na działanie antymiażdżycowe.
Dowiedziono także, że karotenoidy są czynnikiem chroniącym skórę przed szkodliwym działaniem promieniowania UV. Beta karoten dodatkowo wchodzi w skład rodopsyny, odpowiedzialnej za widzenie barw. Spożywanie pokarmów zawierających duże ilości tego przeciwutleniacza, chroni nas przed zaćmą.
Karotenoidy usprawniają także nasz system obronny. Dzięki stymulacji układu odpornościowego, organizm tworzy więcej tzw. makrofagów, komórek naturalnych K i pomocniczych typu T- które wykazują zdolność niszczenia nie tylko wirusów ale także komórek rakowych. Wzmaga się także rozwój limfocytów.
Karotenoidy możemy podzielić na dwie grupy. Pierwsza zawiera w cząsteczkach tlen- są to na przykład zeaksantyna oraz luteina (ksantofil). Druga grupa obejmuje karotenoidy, które nie zawierają tlenu w cząsteczkach- są to m.in. likopen i karoten (alfa-karoten, beta-karoten). Ta grupa jest bardziej odporna na działanie termiczne od poprzedniej grupy.
Tu rada praktyczna- warzywa zawierające karotenoidy tlenowe należy zjadać na surowo bądź bardzo krótko podgrzewać/gotować, by nie utracić „mocy” tych cennych składników. Wszystkie karotenoidy potrzebują tłuszczu by się rozpuścić, używajmy więc oliwy z oliwek.
Gdzie je znajdziemy?
karotenoidy tlenowe:
szpinak, jarmuż- tu barwnik jest „ukryty” za zielonym chlorofilem; buraki, botwina,
karotenoidy beztlenowe:
morele, dynia, marchew, pomidory, dynia, melon, koper, czerwony grapefruit, pomarańcze, papryka
Inne warzywa i owoce zawierające karotenoidy:
brokuły, zielona fasola, owoce jagodowe (jeżyny, czarne jagody, czarna porzeczka) kapusta, brukselka, sałata, pietruszka, warzywa zielone
