warzywa liściaste
Warzywa, których jadalną częścią są liście, są bardzo cennym elementem zdrowej diety. Zawierają cenne dla zdrowia składniki mineralne (żelazo w szpinaku i buraku liściowym), które mają działanie alkalizujące, ponadto dostarczają spore ilości karotenu. Zasobne są w witaminy, przede wszystkim w A, C, K oraz E. Bez wątpienia zaletą warzyw liściowych jest fakt, że w głównej mierze spożywamy je na surowo- a to oznacza, że straty cennych składników są minimalne. Warzywa liściowe charakteryzują się bogactwem formy i smaku. Wśród nich możemy wymienić :
Koper ogrodowy – młody koperek jest zasadotwórczy, bogaty w mikro i makroelementy. Zawiera żelazo, siarkę, wapń i magnez- które są łatwo przyswajalne przez organizm. Jest źródłem witamin takich jak C, witamin z grupy B . Zawiera flawonoidy, karoten oraz olejek eteryczny.
Sałata – Należy tu między innymi sałata głowiasta (masłowa oraz krucha),rzymska oraz sałata liściowa, tworząca rozetę liści. Najzdrowsza z nich jest sałata rzymska. Już niecała główka pokrywa dzienne zapotrzebowanie na prowitaminę A. Zawiera witaminę C (pozostałe sałaty mniej), niacynę, wapń, fosfor, potas, które działają odkwaszająco.
Cykoria liściowa – Ma specyficzny smak-lekko gorzkawy.Warto ją stosować w diecie ze względu na cenne wartości odżywcze i lecznicze. Zawiera węglowodany- głównie inulinę, dlatego też, jest polecana w diecie osób chorujących na cukrzycę. W cykorii znajdziemy również błonnik, substancje mineralne, prowitaminę A, witaminy z grupy B, C oraz PP. Liście poprawiają łaknienie i trawienie, maja lekkie działanie moczopędne.
Endywia – Posiada drobne, kędzierzawe listki, ułożone w rozetę. Liście są lekko gorzkawe- smak ten zawdziecza alkaloidowi- inulinie. Ma on dobroczynny wpływ na trawienie, układ krążenia i nerwowy. Endywia bogata jest w sole mineralne oraz witaminy z grupy B, oraz witaminy A i C. Surowe liście odkwaszają organizm i wpływają na mechanizmy odtruwające.
Roszponka – Liście roszponki mają przyjemny, orzechowy posmak. Zawierają dużo witaminy C, witaminy z grupy B, prowitaminę A oraz związki mineralne: fosfor, wapń, żelazo, potas. Potasu w roszponce jest tak dużo jak w pomidorze. Spora jest także ilość żelaza. Ma korzystny wpływ na system nerwowy, wpływa uspokajająco. Pobudza trawienie. Najlepsza jest surowa roszponka ale można także przygotowywać ją podobnie jak szpinak. Roszponka jako warzywo witaminizujące zalecana jest przy wiosennych brakach witamin.
Szpinak – Substancjami bioaktywnym zawartymi w szpinaku są karotenoidy (luteina i karoten) a także kwas foliowy, witaminy C, K ,B2. Liście obfitują w żelazo, potas i wapń. Składniki zawarte w szpinaku gwarantują dobrą przyswajalność żelaza. Ze względu na zawartość kwasu szczawiowego, wapń nie jest dobrze przyswajany, choć i tak jego zawartość jest znacząca. Zaleca się aby szpinak w miarę możliwości jeść na surowo, ostatecznie krótko blanszować czy gotować, ze względu na wrażliwe na temperaturę karotenoidy.
Szpinak nowozelandzki (Trętwian) – tworzy grube, mięsiste liście . Wartość biologiczna i sposób spożycia taki jak w przypadku szpinaku zwyczajnego.
Mniszek lekarski – nie jest to warzywo a roślina zielna, ma jednak pewne zastosowanie jako składnik sałatek, liście bowiem są bogate w flawonoidy, zawierają niewielkie ilości olejków eterycznych, korzystnie wpływających na pracę wątroby . W liściach zawarte są również witaminy takie jak C, E, karoten oraz sole żelaza, wapnia i fosforu.
Burak liściowy – inaczej boćwina ( nie mylić z botwinką). Jest źródłem łatwo przyswajalnego białka, żelaza i wapnia. Z witamin można wymienić prowitaminę A, witaminę B1 oraz B2. Liście są delikatne i łatwo strawne.
Pietruszka naciowa – To bardzo bogate źródło witaminy C, zawiera sporo karotenu oraz witaminy B i B2. Pietruszka obfituje w olejki eteryczne poprawiające apetyt i korzystnie wpływające na trawienie. Bogata jest w potas, obniżający ciśnienie krwi oraz w sole żelaza i wapnia.
Seler naciowy- obfituje zarówno w sole mineralne jak i witaminy oraz olejki eteryczne, które maja korzystny wpływ na trawienie.
Rukola (rokietta) – ceniona nie tylko ze względu na liście, z nasion rukoli wytwarza się olej, same nasiona służą także jako przyprawa. Liście rukoli mają około 140 mg witaminy C na 100 gram. To sporo. W liściach znajduje się około 20 % białka roślinnego a także cynk i żelazo. Liście mają lekko pikantny smak, są doskonałe do surówek, sosów , jajecznicy. Można je przygotować tak ja szpinak, ale najwartościowsze są świeże liście.
